Wist je dat er ruim 30.000 heiligen zijn? Ik was er nooit opgekomen, heiden die ik ben, als ik niet in een van de steegjes in hartje Coimbra opeens een popup-winkeltje zag, dat schitterende kitsch kleding verkoopt.
Speciaal voor de gelegenheid van één van die jarige Heiligen, bleek
Nieuwsgierig steek ik m’n neus om de hoek, en vraag: “Excuseer dat ik zo nieuwsgierig ben, maar is dit een theaterkledingwinkel geworden?” Ik had een middeleeuws feest in gedachten, die zijn er overal volop in de zomer. Heel leuk, veel mensen verkleed, je krijgt je eten in een houten nap met een houten lepel, en met mazzel zijn er duels op paarden.
De senhora glimlacht vriendelijk en antwoordt: “Nee, dit is speciaal voor de processies van Santa Rainha Isabel. Van 4 tot 14 juli zijn er processies en feestelijkheden, en vooral kinderen gaan verkleed. Veel als engeltjes.” Ik kijk nog even rond en smul van de gouden biezen, opgesmukte kragen, kanten hoofdbedeksels. Ik had dit waarschijnlijk geweldig gevonden als ik kind was (nu ook nog trouwens); jammer dat ik niet als portugees ben opgegroeid!
Het verhaal van Santa Rainha Isabel is wel bijzonder, en getuigt van andere mores en andere tijden. Omdat ze voedsel aan de armen gaf, beschuldigde haar man (niet heilig, niet eens een heilig boontje) haar ervan dat ze eten uit de koninklijke keuken stal.
Stel je voor, uit je eigen keuken! Je eigen vent! Die nota bene verantwoordelijk is voor die armen! Dat kunnen we wel andere mores noemen, zeg. Gelukkig had je toen nog de goddelijke hand – de Deus ex machina – die ingreep, en het “gestolen” eten snel had veranderd in rozen. Er vielen heerlijk geurende rozen uit haar schort, en haar man had niks meer te zeggen.
Later, toen zoon Afonso groot geworden was, en dacht dat-ie de baan van z’n vader wel over zou willen nemen, had diezelfde vent daar ook weer bezwaren tegen. Daar zouden we heden ten dage dan verhitte discussies over voeren, over het patriarchaat, toxische mannelijkheid, maatschappelijke ongelijkheid, erfrecht en de jubelton enzo, maar toen waren de zaken nog redelijk simpel: zoon groot, vader opzouten, en moeder moet alleen maar lief wezen.
Deze moeder was blijkbaar niet alleen maar lief, maar een vrouw met een warm hart en een pittig karakter, wat je al aan dat “gestolen” eten voor de armen kon merken.
Nu haar zoon werd uitgedaagd door haar man, voor een duel nota bene, niks geen liefhebbende vader die alles voor z’n kind overheeft, niks geen jubelton, werd ze pissig. “Neem mij dan eerst, als je durft” heeft ze blijkbaar gezegd, “durf je wel, tegen zo’n kind? Kom maar op, pak mij maar eerst dan, als je het lef hebt!” terwijl ze haar paard tussen hen in dreef.
Dat het ongeveer, waarschijnlijk in iets andere bewoordingen, zo gegaan is, kun je opmaken uit het verhaal, want als ze zo’n kwezelige huilerige heilige geweest was, was ze waarschijnlijk bovenop haar zoon gaan liggen wenen en roepen dat haar man haar dan maar eerst moest afmaken.
Alle respect voor Santa Rainha Isabel, want zo te merken was ze de Allereerste Feministische Heilige!
(De paus zal het hele verhaal niet geweten hebben.)
Ik vermoed dat de meeste mensen die aan deze processies deelnemen, er een iets andere visie op hebben … maar dat geeft niks, want Rainha Santa Isabel krijgt de eer die haar toekomt. Het schijnt een pracht van een processie te wezen, die van het klooster van Santa Clara-a-Nova (een andere, niet-concurrerende, veel traditionelere heilige, adept van Sint Fransiscus) naar de brug over de Mondego gaat.
Dat is nogal indrukwekkend, omdat de hele terugtocht in stilte plaatsvindt.
Dat zouden protestgroepen van nu ’s moeten proberen. Maakt veel meer indruk dan dat rare geschreeuw, en de hele tijd hetzelfde roepen lijkt me ook best wel vermoeiend. Op de brug is het met de stilte gedaan, want dan wordt er vuurwerk afgestoken om Santa Rainha Isabel’s verjaardag eens goed te vieren.
Hoe dan ook, beide Santas in dit verhaal zijn goeie vriendinnen, zo te merken, en zitten mekaar niet in de weg.
Zo moet het ook, met heiligen onder elkaar, nietwaar?
.
Wij zijn in 2000 verhuisd van Rotterdam, Holland naar Termas-da-Azenha, Portugal. Een hele stap, zeker met twee kleine kinderen.
We zijn bezig gegaan met het herstel van een van Portugal’s erfgoederen: Termas-da-Azenha, een oud kuuroord met inmiddels 4 vakantiehuizen, 2 gastenkamers, een kampeerterrein en een heleboel leuke dingen om te doen.
Overal vind je mozaieken en muurschilderingen. Het oude badhuis wordt meer en meer een museum, waar je je kunt verwonderen over hoe de dingen veranderd zijn.
Sinds een paar jaar zijn we de enige B&B&B in de wereld: Bed & Breakfast & Bathrobes.
Elke week een blogje over wat er zo om ons heen gebeurt. Lichte kost, makkelijk te lezen, een paar minuutjes in een andere wereld. Even wat meer weten over hoe het reilt en zeilt in Portugal. Mocht je je vakantie naar Portugal plannen, zou dit een goede voorbereiding kunnen zijn.
Je kunt je abonneren op het blog – kijk maar hiernaast »
Dan krijg je het elk weekend in je bus.
Op zondagochtend publiceren we de link op onze Facebookpagina, op Pinterest en op Instagram.